ΠΑΜΠΛΟ ΠΙΚΑΣΟ : ΓΚΕΡΝΙΚΑ

ΠΑΜΠΛΟ ΠΙΚΑΣΟ : ΓΚΕΡΝΙΚΑ

*Η Χώρα των Βάσκων (βασκικά: Euskadi, ισπανικά: País Vasco) είναι μια από τις 17 αυτόνομες κοινότητες (Περιφέρειες) της Ισπανίας και βρίσκεται γεωγραφικά στο βόρειο τμήμα της χώρας. Η προέλευση των Βάσκων περιβάλλεται με μυστήριο. Οι Βάσκοι είχαν κατοικήσει το μεγαλύτερο τμήμα της βόρειας Ισπανίας και νότιας Γαλλίας για εκατοντάδες έτη, επεκτεινόμενοι ανατολικά και δυτικά προς την  Γασκώνη και τα Πυρηναία, όπως καταμαρτυρούν τα αρχαιολογικά και τοπωνυμικά στοιχεία 

  Η Γκερνίκα, είναι μία κωμόπολη στη βόρεια Ισπανία, κοντά στο Μπιλμπάο. Σήμερα αποτελεί το πολιτιστικό κέντρο των Βάσκων. Στα τέλη τού 19^ου και αρχές τού 20ού αιώνα η πόλη γνώρισε στιγμές πατριωτικού ενθουσιασμού, αφού απετέλεσε ένα από τα πνευματικά κέντρα τού δυναμικού αγώνα για την δημιουργία ενός ανεξάρτητου Βασκικού Κράτους. Η ιστορία της είναι επιβαρημένη με ένα από τα πιο δραματικά γεγονότα που σημάδεψαν τον ισπανικό εμφύλιο, δηλ. τον εμφύλιο ανάμεσα στους μαχητές που υπερασπίζονταν τη δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση και τους ακροδεξιούς στρατιωτικούς που, υπό την ηγεσία του στρατηγού Φρανσίσκο Φράνκο, αποφάσισαν να εγκαθιδρύσουν δικτατορία. Τον Απρίλιο του 1937, η Γκερνίκα βομβαρδιζόταν επί 4 ώρες και καταστράφηκε ολοσχερώς από την αεροπορία του Αδόλφου Χίτλερ, ο οποίος υποστήριζε τον Φράνκο .

Ο ΠΙΝΑΚΑΣ «ΓΚΕΡΝΙΚΑ» (διαστάσεις 3,49 x 7,77)ΣΧΟΛΙΑΣΜΕΝΟΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΔΙΟ ΤΟΝ ΠΙΚΑΣΟ (γεννήθηκε στη  Μάλαγα Ισπανίας το 1881- πέθανε στo Μουζέν της Γαλλίας το 1973)

  ΓΚΕΡΝΙΚΑ :Ισπανική χώρα των Βάσκων*

  Αυτός είναι ένας πραγματικός πίνακας επανάστασης, μία πραγματική κραυγή ντροπής. Δεν αντέχω τις μεγάλες δυστυχίες  που οι λαοί επιβάλλουν στους πιο αδύναμους. Πρέπει να ξέρεις ότι αυτήν την εποχή, το 1937, τη Γερμανία κυβερνούσαν οι Ναζί, εξτρεμιστές που μισούσαν όλους όσοι ήταν διαφορετικοί από αυτούς. Στην Ιταλία και στην Ισπανία πολιτικά καθεστώτα της ίδιας τάσης είχαν πάρει την εξουσία. Εκείνη την ημέρα, στις 26/4/1937 ακριβώς, πολεμικά αεροπλάνα αυτών των τριών χωρών θα ισοπέδωναν με βομβαρδισμούς ένα μικρό χωριό της ισπανικής χώρας των Βάσκων. Για ποιο λόγο; για να δοκιμάσουν τα όπλα τους και τις τακτικές πολέμου τους. Ήταν μία από τις πρώτες φορές από όταν κατοικεί αυτή τη γη ο άνθρωπος που στρατιωτικοί επιτίθονταν από τον ουρανό σε ένα χωριό ανυπεράσπιστων πολιτών. Συνειδητοποιείς; Η απόλυτη φρίκη. Φτωχοί άνθρωποι δίχως άμυνα. Να δεχτούν επίθεση έτσι απροειδοποίητα; Μόλις έμαθα αυτήν την είδηση, κλείστηκα στο ατελιέ μου και συνέθετα μέρα νύχτα αυτόν τον πίνακα αηδιασμένος από τη μικρότητα ορισμένων ανθρώπων. Θα προσπαθήσω να σου τον εξηγήσω απλά. Τι παρατηρείς πρώτα απ΄όλα; Ναι, βέβαια. Εγώ που αγαπώ τόσο το χρώμα δεν μπόρεσα να το βάλω σ΄αυτόν τον πίνακα. Είναι πάνω απ΄όλα ένας πίνακας πένθους. Μαύρο, άσπρο και γκρι. Τίποτε άλλο. Τι άλλο βλέπεις; αυτό είναι. Ζώα, άντρες, γυναίκες, μωρά. Ας τους κοιτάξουμε μαζί, μα πάνω απ΄όλα λεπτομερώς. Ας ξεκινήσουμε από αριστερά. Βλέπεις αυτήν την τεράστια κεφαλή ταύρου; Είναι για μένα το σύμβολο της βασανισμένης Ισπανίας. Ακριβώς από κάτω βλέπεις μια μάνα που κρατά το μικρό της παιδί τραυματισμένο και που βγάζει κραυγή τρόμου; Βλέπεις το κεφάλι αυτού του αλόγου του τρελαμένου από τους βομβαρδισμούς και αυτό το φως που φωτίζει τη σκηνή, για να μην ξεχαστεί ποτέ αυτή η φρίκη; Ακόμα, βλέπεις στο έδαφος αυτό το κατεστραμμένο άγαλμα με το σπασμένο μπράτσο, που συνεχίζει να κρατά ένα σπαθί στο χέρι; Και αυτούς τους φτωχούς ανθρώπους που τρέχουν δεξιά – αριστερά, για να προσπαθήσουν απελπισμένα να σώσουν τη ζωή τους;

  Ζωγράφιζα αυτόν τον πίνακα νύχτα –μέρα και έσπευσα να τον εκθέσω, για να μπορέσει ο καθένας να νιώσει το μεγάλο σκάνδαλο αυτής της επίθεσης. Μια μέρα αργότερα, κατά τη διάρκεια του πολέμου, ενώ ο ναζιστικός στρατός κατείχε τη Γαλλία, ένας αξιωματικός της Γκεστάπο ήρθε να ερευνήσει το ατελιέ μου στο Παρίσι. Όταν είδε τον πίνακα της Γκερνίκα, με ρώτησε : «εσείς το κάνατε αυτό;» . Τον κοίταξα στα μάτια  και του απάντησα : «όχι, δεν είμαι εγώ, είστε εσείς». Κατάλαβε πολύ καλά το υπονοούμενό μου και ξανάφυγε πολύ θιγμένος.

  Στις μέρες μας η δημοκρατία ξαναβρήκε τη θέση της σ΄αυτές τις τρεις χώρες και, πίστεψέ με, είμαι πολύ ευτυχισμένος γι΄αυτό. Μην ξεχάσεις αυτόν τον πίνακα.  Είναι ίσως παγκοσμίως ο γνωστότερος πίνακάς μου. Είμαι πολύ δεμένος μαζί του. Ονομάζεται Γκερνίκα από το όνομα αυτού του μικρού βασανισμένου χωριού στην καρδιά της ισπανικής χώρας των Βάσκων.

Μπορείτε να δείτε σ’ αυτό το σύνδεσμο το έργο του Πικάσο σε 3D

https://www.youtube.com/watch?v=CZPTf41gbew

ΑΣΚΗΣΗ

      Να μελετήσετε το κείμενο του Πικάσο και να γράψετε ποιοι κατά τη γνώμη του ζωγράφου είναι οι λόγοι ενός πολέμου και ποιες οι συνέπειές του. Πώς κατάφερε να αποδώσει με την τέχνη του τη φρίκη του βομβαρδισμού της Γκερνίκα από τους Γερμανούς;

      Σε ένα δεύτερο κείμενο να γράψετε κι άλλες συνέπειες του πολέμου. Πριν γράψετε, δείτε και την παρακάτω μαθητική εργασία σε ppt.  https://www.slideshare.net/rodopyrovolaki/ss-34221747