ΚΩΣΤΑ ΤΑΧΤΣΗ, «Κι
έχουμε πόλεμο!»
·
Το μυθιστόρημα
του Κώστα Ταχτσή με τον τίτλο ΤΟ ΤΡΙΤΟ ΣΤΕΦΑΝΙ είναι ένας εσωτερικός
μονόλογος της πρωταγωνίστριας Νίνας που αποσκοπεί στον να τη βοηθήσει να
βάλει σε τάξη σκέψεις και συναισθήματα.
·
Αφηγήτρια στο
απόσπασμα είναι η Νίνα, μια πενηντάχρονη γυναίκα, παντρεμένη στον τρίτο της
γάμο, η οποία αναπολεί τη ζωής της. Η αφήγησή της είναι γεμάτη από μνήμες και
εικόνες του παρελθόντος. Η σκέψη της ανατρέχει στο παρελθόν, σε καταστάσεις και
γεγονότα που υπήρξαν καταλυτικά για την ίδια και συνέβαλλαν στο να πάρει η ζωή
της τη συγκεκριμένη τροπή.
·
Η
Νίνα αφηγείται τη δικής της ζωή αλλά παράλληλα αφηγείται και τη ζωή της
δεύτερης πρωταγωνίστριας του έργου, της Εκάβης, είτε µέσα από περιγραφές είτε
µέσα από τον ίδιο το λόγο της Εκάβης.
·
Το συγκεκριμένο
απόσπασμα δείχνει τις αντιδράσεις των μελών της οικογένειάς της και του
κοινωνικού της περίγυρου, την περίοδο της έκρηξης του πολέμου του 1940.
·
Παρουσιάζονται οι
ιδιωτικές όψεις μιας κορυφαίας ιστορικής στιγμής, όψεις αθέατες για τους
μεταγενέστερους
·
Οι πρωταγωνιστές
του κειμένου δεν είναι σε θέση να συνειδητοποιήσουν ακόμα την τραγικότητα των
περιστάσεων γιατί αιφνιδιάζονται από τα γεγονότα. Οι αντιδράσεις τους έχουν
ποικίλες και διαφορετικές διακυμάνσεις, από δραματικές μέχρι κωμικές
·
Ο προφορικός
λόγος της αφήγησης είναι χειμαρρώδης και παρακολουθεί τις συναισθηματικές
μεταβολές της Νίνας, εστιάζοντας με εξαιρετική παρατηρητικότητα στις πιο
μικροσκοπικές λεπτομέρειες. Η αρετή αυτή
αποτελεί το κορυφαίο επίτευγμα στο μυθιστόρημα του Κώστα Ταχτσή.
·
Η
αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο από την βασική ηρωίδα του έργου, τη Νίνα, δίνει στο
κείµενο µία αµεσότητα και μοιάζει σαν να πραγµατοποιεί κάποιος µία
συνέντευξη µε ένα πραγµατικό άτοµο.
·
Οι
εικόνες είναι τόσο ζωντανές και ρεαλιστικές, και μέρη, πρόσωπα,
κοινωνικοπολιτικά γεγονότα περιγράφονται με τόση ακρίβεια και λεπτομέρεια που
έχει κανείς την εντύπωση ότι ξετυλίγονται τώρα μπροστά στα μάτια του. Στην
πραγματικότητα πρόκειται για συνεχές flash back (αναδρομή
στο παρελθόν) που εκτυλίσσεται μέσα στη σκέψη της Νίνας.
·
Η
κυρά Εκάβη, ο δεύτερος σημαντικός χαρακτήρας του έργου του Ταχτσή, είναι ο
άνθρωπος με τον οποίο η Νίνα είχε αναπτύξει μια εξαιρετικά φιλική και μοναδική
σχέση. Εκτός από φίλη της υπήρξε και πεθερά της αργότερα. Ήταν και οι δύο
γυναίκες δυναμικές, γεμάτες ζωντάνια και πείσμα για να καταφέρουν να μην
υποκύψουν στις δυσκολίες της ζωής.
·
Στο κείμενο
ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί η ιδεολογική μεταστροφή του Αντώνη, συζύγου της Νίνας.
Ο Αντώνης ήταν ο δεύτερος σύζυγος της Νίνας.
ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΑ
ΘΕΜΑ: Σκιαγράφηση των αντιδράσεων των μελών μιας
μικροαστικής αθηναϊκής οικογένειας, καθώς και προσώπων του κοινωνικού της
περίγυρου, την κρίσιμη στιγμή της έκρηξης του πολέμου του 1940.
ΕΝΟΤΗΤΕΣ:
1Η ΕΝΟΤΗΤΑ: «Η Κασιμάτη… να μείνουμε
ουδέτεροι»: Πολιτική συζήτηση παραμονές πολέμου.
2Η ΕΝΟΤΗΤΑ: «Μα κανένας μας… ούτε
ήθελα να φανταστώ το μέλλον»: Οι σειρήνες του πολέμου ηχούν.
3Η ΕΝΟΤΗΤΑ: «Πάνω στην ώρα… δε με
νοιάζει για τίποτα»: Οι αντιδράσεις των προσώπων.
ΤΕΧΝΙΚΗ:
- Αφήγηση σε α’ ενικό πρόσωπο.
- Παρεμβάλλεται η γ’ πρόσωπη αφήγηση του
συγγραφέα, που έχει πρόθεση να αυτοβιογραφηθεί, όμως η συμμετοχή του είναι
μηδαμινή.
- Διάλογοι ζωντανοί και φυσικοί που έχουν την
αίσθηση του προφορικού λόγου.
- Εσωτερικός Μονόλογος: η Νίνα εκφράζει τις
σκέψεις της και τον προβληματισμό της.
ΓΛΩΣΣΑ: Δημοτική, χειμαρρώδης και με τη ζωντάνια του
προφορικού λόγου.
ΎΦΟΣ: Οικείο, προσιτό.
ΕΚΦΡΑΣΤΙΚΑ ΜΕΣΑ: Παρομοιώσεις.
ΙΔΕΕΣ – ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ:
- Παρατηρούμε τις προσωπικές και συλλογικές
αντιδράσεις μπροστά στην έκρηξη του πολέμου του 1940.
- Ισχυρό θεματικό κέντρο είναι η ανίχνευση
του πατριωτικού αισθήματος.
- Προτέρημα του κειμένου είναι η προφορικότητα
και η αμεσότητα.